OPINIE - "Drie maatregelen voor de toekomst van onze festivals"

… door Kurt De Loor & Frederik Sioen, twee Vlaamse parlementsleden van Vooruit.

Muziek omsingelt ons elke dag, en nog meer in de zomer. In het buitenland zijn ze jaloers op onze festivals... en terecht, maar hoe lang gaat dat nog duren?

Kurt De Loor (organisator Rock Zottegem) en Frederik Sioen (muzikant) spreken uit ervaring en leggen de vinger op de wonde. Ze vragen aan de Vlaamse en de Federale Regering om de sector beter te ondersteunen.

Een Belgische zomer is ondenkbaar zonder muziek, feest en tonnen gezelligheid. Graspop Metal Meeting is net achter de rug. De komende weken volgen Rock Werchter, Cactus Festival, Gentse Feesten, ... en ook Rock Zottegem, waar Kurt al meer dan 30 jaar mee mijn schouders onder zet. België telt honderden festivals, minstens evenveel concertzalen, clubs, zaaltjes, ... waar Frederik met zijn band ‘Sioen’ de voorbije 25 jaar ging optreden.

Samen stellen ze drie maatregelen voor:

- een Task Force Festivals om alle regeltjes tegen het licht te houden

- het Belfort-principe: extra regels betekent extra ondersteuning

- een correcte btw-regeling voor gratis festivals

Elke zomeravond valt er in ons land wel ergens een festival mee te pikken. Van de grootste evenementen tot in de kleinste dorpen. Onze festival- en muziekscene is uniek en onze Belgische artiesten staan internationaal hoog aangeschreven. Onze technici zijn top notch. Muziek zit in ons DNA.

De festival- en eventsector zijn sectoren met een grote maatschappelijke én economische waarde. Volgens een studie van de Karel de Grote- hogeschool stelt de brede evenementensector maar liefst 80.000 mensen tewerk. Geluidstechnici, lichtmannen, podiumbouwers, platenfirma’s, cateringfirma’s, muzikanten, roadies, concertorganisatoren, booking agencies, producers, opnamestudio’s, leveranciers van toiletten of herassen, enz. De ketting van mensen en bedrijven waarmee de Belgische muziekscene aan elkaar hangt is gigantisch.

Maar de voorbije maanden zagen we ook hoe fragiel de sector is, want een aantal festivals zijn – al dan niet tijdelijk – van de festivalkalender verdwenen. En vaak zijn het organisaties die op vrijwilligers draaien. Onder andere Rock Ternat, Boerenrock, Buikrock en Melkrock trokken dit jaar de stekker uit hun werking. Ook Live is Live en Labadoux lieten weten een jaartje over te slaan.

Sommigen doen dat om financiële of fiscale redenen. Ook de gages van internationale bands en de grote headliners zijn de laatste jaren fors gestegen, en bovendien schoten de energieprijzen de lucht in.

Anderen verklaren dat de administratieve lasten ontmoedigend werken. De vele regeltjes en de papiermolen die worden opgelegd hebben ongetwijfeld elk op zich wel hun nut. Maar elke regel brengt vaak extra kosten teweeg, vergen steeds meer organisatorische ingrepen en brengen bijkomende risico’s met zich mee. Veel organisatoren zijn zelf vrijwilligers of werken met een grote groep vrijwilligers, en we begrijpen dat het risico en de administratie hen soms boven het hoofd groeien.

De voorbije jaren toonde de event- en festivalsector nochtans hoe veerkrachtig en wendbaar ze is. Er waren de aanslagen in de Bataclan in Parijs, in Zaventem en Brussel. Het drama in Pukkelpop. Er was corona. Keer op keer bewees de Belgische muziek- en festivalsector dat ze ondernemend en creatief is, dat ze bergen kan verzetten. Festivalorganisatoren zijn doeners, geen klagers. Maar de sector staat wel zwaar onder druk. Als er niks gebeurt dreigt ons uniek festival- en eventlandschap te verschralen of dreigen we het te verliezen. Er moet ingegrepen worden.

Drie maatregelen dus:

Een Task Force Festivals om alle regeltjes tegen het licht te houden

Naar voorbeeld van de Toekomstcommissie Cultuur ‘Horizon 2035’, een initiatief van Minister Caroline Gennez, pleiten we voor een Taskforce Festivals, waarbij de organisatoren samen met politieke vertegenwoordigers alle regeltjes tegen het licht kunnen houden. Zodat de kennis en expertise van organisatoren kan ingezet worden om de toekomst van dit unieke stukje Belgisch erfgoed te redden.

Belfortprincipe voor festivals

Laat ons het ‘Belfortprincipe’ toepassen op festivals en events. Extra regels betekent extra ondersteuning.

Als de Vlaamse Regering wil dat er gewerkt wordt met herbruikbare bekers, dan moet er ook voor gezorgd worden dat dat haalbaar en betaalbaar is.

Als de gemeenten, provincies of het federale niveau extra veiligheidsregels opleggen en professionele security verplichten, dan moet men onderzoeken of dat wel haalbaar en betaalbaar is.

Als de overheid strengere geluidsnormen oplegt en extra metingen moeten gebeuren of oordoppen ter beschikking moeten worden gesteld, dan moet ervoor gezorgd worden dat dit alles haalbaar en betaalbaar is.

Als er bij zomerse temperaturen boven de 25 graden gratis water moet worden voorzien op festivals of evenementen, ... jawel, is dat haalbaar en betaalbaar?

BTW-regeling Federale Regering

Festivals lopen ook tegen fiscale muren aan. De logica om vzw’s draaiende op vrijwilligers aan de vennootschapswetgeving te onderwerpen is absurd en getuigt van een wereldvreemde houding. Vraag maar aan Rock Ternat of aan de organisatoren van de Gentse Feesten of andere stadsfestivals.

Bovendien worden sommige gratis festivals nog eens geconfronteerd met een onverklaarbare fiscale logica waardoor ze hun BTW niet kunnen verrekenen. Met als gevolg dat vrijwilligers en groepen vrienden die al jaren een festival organiseren om mensen een fijne zomer te geven, de handdoek in de ring gooien, vechtend tegen de fiscale bierkaai.

Tot slot.

We herhalen de boodschap. Betrek de organisatoren en gebruik hun expertise in functie van de toekomst van onze festivals.

Want ook de volgende weken zullen duizenden vrijwilligers weer het beste van zichzelf geven om mensen een leuke festivalzomer te bezorgen. Het publiek zal opnieuw met volle teugen kunnen genieten, en ongetwijfeld zullen er ook veel politici opduiken aan de bar, voor het podium of in de backstage.

We hopen dan ook dat onze collega’s van de Vlaamse en de Federale Regering inzien dat we dit stukje roerend en ontroerend erfgoed moeten koesteren en ondersteunen. Without a song or a dance what are we?

Kurt De Loor & Frederik Sioen

Vlaams volksvertegenwoordigers voor Vooruit